Читать онлайн «Сцежка дадому»

Автор Константин Цвирко

Annotation

Зямля продкаў, яе мінулы і сённяшні дзень, лёс людзей, якія жывуць і працуюць на гэтай зямлі — вось галоўнае, што хвалюе паэта. Ёсць у зборніку і вершы на гістарычную тэму («Дзекабрысты», «Францыск, Скарынін сын», «Казімір Лышчынскі» і інш. )

1

2

3

4

Кастусь Цвірка

Сцежка дадому

Вершы

1

* * *

Каташкі на вольхах, каташкі...

Нібы залатымі кутаскамі,

Зноў паабчапляліся ляскі

Ля маёй Дубровы каташкамі.

Край бацькоўскі! Я ізноў жыву!

Тыя ж хмаркі белыя ў блакіце,

Так жа каня падае ў траву,

I жаўцее лотаць у ракіце.

Ля дарогі рупны трактарок

Ходзіць полем з жаваранкам спеўным.

Там — пастух ля статка: хто — здалёк

Не пазнаць, ды ён дуброўскі ж, пэўна.

Падыду да дзядзькі. Пастаім

Ля дымка ягонай папяроскі.

Як вядзецца, пагамонім з ім

Пра жыццё, пра ўсе навіны вёскі.

Я не госць тут. Тут — мая зямля.

I свой край я не аддам нікому!

Забрыду за свет хай, ды й здаля

Сцежка прывядзе мяне дадому.

Азярко сінее між куп'я,

Устае зара — зямлі карона —

Над вясёлым жытам.

Я тут — я.

Тут мае і карані і крона.

* * *

Ізноў я прачынаюся на сене...

Ка мне ў адрыну,

дзе сонца напрацягвала праз шчыт

ружовых паскаў,

Збягаюцца ўсе гукі раніцы.

Вось бразнула вядро ля студні

і журавель свой рып пацёг уніз,

пасля ізноў уверсе расскрыпеўся...

Залапатаў на прыгуменні Віцеў трактарок —

нядарам жа празвалі яго дзеці «лапатунчык»

малы, а гуку — на ўсю акругу...

З двара шафера Ромы

(вясной ён жонку яснавокую

прывёз з-над Слуцка)

Рассыпаўся сярэбраным пясочкам

грудны і звонкі голас: «Ціп-ціп-ціп!»

Тут нашы рыпнулі варотцы:

«Цётка Надзя!! — голас брыгадзіркі. —

Пойдзеце наранкі на сянаж!»

(Так, гэта — мацеры нарад:

сягоння за яе

Я з віламі пайду раўняць зялёны бурт. )

Праз дзірку ў даху ластавачка пырхнула

(не, я яго перасцялю ўсё ж руберойдам

за водпуск),

Залопаў крыллем певень за сцяною,

цялё рыкнула недзе...

Бягуць, бягуць, крыжуючыся, гукі

(ну, хоць збірай іх у гербарый,

засушваючы на паперы ў літары

Цяпер ізноў усе яны — мае:

Я — дома.

* * *

Радзіма...

Маленства тупкія сцежачкі

Пад белым крылом туманаў

(То з лісцем клейкім трыпутніку,

што так лагодна халодзіць ногі,

То з чабарком-чубарком,

які да санцаўсходу яшчэ

заняўся наўкол сінявата-ружовым агнём,

То з мохам лясным зелянцовым,

абсыпаным рыжым шыпульнікам-гліцай

і паабкіданым жывымі ўзорамі сонца,

То з нізенькай дзятлавінкай белагаловай —

як прыпадаў да яе некалі наш Гнедка,

якога бацька даваў мне адвесці на луг,

То з верасам,

што так прутка шлёгае аб калашыну

квяцістай галінкай-мяцёлкай

з ублытанай там пчалой,

То з куп'істым сіўцом,

што тапырыцца ўвосень рыжкамі —

як голыя птушаняты, тояцца там яны).