Читать онлайн «Səfillər»
Автор Гюго Виктор Мари
Viktor Hüqo
SƏFİLLƏR
I HİSSƏ
FANTİNA
ŞÜBHƏLİ YOLÇU
1815-ci ilin oktyabrında axşamüstü Din şəhərinin küçələri ilə qərib bir yolçu addımlayırdı. Hamı ona təşvişlə baxırdı. Ortaboylu, enlikürək, qüvvətli bir adam idi. Qırx altı-qırx yeddi yaşı olardı. Üzü günəşdən qaralmışdı. Kətan köynəyinin yaxasından gümüş lövbər nişanı asılmışdı. Şalvarının bir dizi yırtılmışdı. Çiynində əsgər çantası, əlində ağac vardı.
Şəhərdə “Kolbas xaçı” adlı kiçik bir mehmanxana vardı. Yolçu oraya yönəldi. Mehmanxana sahibi:
– Nə istəyirsiniz, cənab? – deyə soruşdu.
– Yemək və yatmaq.
Mehmanxana sahibi:
– Olar – dedi və əlavə etdi: – Əlbəttə, pulla.
Yolçu köynəyinin cibindən dəri pul kisəsini çıxararaq:
– Pulum var, – dedi.
Yolçu əyləşdi. Mehmanxana sahibi altdan-altdan ona baxırdı. Yolçu arxası ona tərəf oturmuşdu. Sahib qulluqçunu çağırıb qulağına nəsə dedi. Uşaq getdi və tezcə qayıtdı. Mehmanxana sahibi onun gətirdiyi kağızı açıb baxdı və yolçuya yaxınlaşaraq:
– Cənab, – dedi, – siz buranı tərk etməlisiniz.
– Nə üçün? Yoxsa qorxursunuz ki, pul vermərəm?
– Artıq söz lazım deyil. İstəyirsiniz, adınızı deyim? Jan Valjan. Gedin buradan.
Yolçu başını aşağı saldı və çantasını götürüb çıxdı. Qəmgin və yorğun bir halda yola düzəldi. Bu zaman o, arxaya baxsaydı, mehmanxana sahibinin yoldan keçənlərə hərarətlə nəsə dediyini, barmağı ilə onu göstərdiyini görərdi.
Gecə yaxınlaşırdı. Yolçu bağlarla əhatə olunmuş dar küçə ilə gedirdi. O, bərk acmışdı.
Uzaqda işıq gələn kiçik bir ev gördü. Yaxınlaşıb pəncərədən içəri baxdı. Otağın ortasında süfrə hazırlanmışdı. Masanın yanında qırx yaşlarında, ağbənizli, gülərüz bir kişi oturmuşdu. Bir uşağı atıb-tuturdu. Yanında oturmuş cavan bir qadın o biri uşağa süd verirdi.Yolçu yavaşca pəncərəni döydü. Kişi ayağa qalxıb lampanı götürdü və pəncərəyə yaxınlaşdı. Yolçu:
– Bağışlayın, cənab, – dedi. – Mənə bir boşqab şorba və yatmaq üçün otağın bir küncünü verərsinizmi? Pulunu ödəyərəm.
Ev sahibi soruşdu:
– Nə üçün mehmanxanaya getmirsiniz?
– Getmişdim, ancaq məni oraya buraxmadılar.
Ev sahibinin üzündə bir şübhə göründü:
– Yoxsa siz həmin adamsınız?
Ev sahibi arxaya çəkildi, lampanı masanın üstünə qoyub otağın küncündəki qoşalüləni götürdü.
– Rədd ol, – dedi.
– Allah xatirinə, heç olmasa, bir stəkan su…
– Rədd ol, yoxsa alnına bir güllə sıxaram!
Yolçu pəncərədən uzaqlaşdı.
Yenə tanımadığı küçələrdən keçib-gedirdi. Gəlib kilsənin qarşısındakı meydana çıxdı. Meydanın tinindəki daş skamyada uzandı. Bu zaman kilsədən qoca bir qadın çıxdı. Qaranlıqda skamyada uzanan adamı görüncə xəbər aldı:
– Sizin yatmağa yeriniz yoxdur?
– Yox. Mən bütün qapıları döymüşəm. Hər yerdən qovdular.
Mərhəmətli qadın meydançanın o biri tərəfindəki alçaq evi göstərərək:
– O qapını da döydünüz?
– Yox.
– Elə isə döyün…
KATORQALI
O axşam Din şəhərinin 75 yaşlı yepiskopu cənab Miriel qonaq otağında oturmuşdu. Qulluqçu qadın axşam yeməyinə hazırlıq görürdü. O, dükana gedəndə qorxulu xəbərlər eşitmişdi. Şübhəli bir sərsəri haqqında danışırdılar. Deyirdilər ki, bu gecə hər kəs ayıq olmalı, qapıları içəridən bağlamalıdır. Qulluqçu şəhərdə eşitdiklərini danışırdı:
