Нина Матяш «Душою з небам гаварыць [Выбраная лірыка]»

Читать онлайн «Душою з небам гаварыць [Выбраная лірыка]»

Автор Нина Матяш

Ніна Мацяш

Душою з небам гаварыць

Выбраная лірыка

Падрыхтаванае на падставе: Ніна Мацяш. Душою з небам гаварыць: Выбраная лірыка. — Мн. : Маст. літ. , 1999. — 462 с. — (Беларуская паэзія XX стагоддзя).

УДК 882. 6-1

ISВN 985-02-0438-9

Ах, чароўныя дудачкі з матчынай казкі...

ТРЫ ДУДКІ

Ах, чароўныя дудачкі з матчынай казкі!. .

Падзьмеш у адну —

і высахнуць слёзы;

У другую падзьмеш —

засмяешся знячэўку;

Возьмеш трэцюю —

пусцішся ў скокі...

Ах, чароўныя дудачкі з матчынай казкі!

Паўжыцця давялося схадзіць,

Каб здабыць вас,

І цяжка даць веры яшчэ,

Што ў руках у мяне вы.

Але ў першую дудку

таямнічага слова

падзьму —

Высыхае слязіна;

Паднясу другую да вуснаў —

і ўсміхацца гатова;

А на трэцяй зайграю —

смех паклоніцца нізка слязе

За спатканае шчасце.

1975

* * *

... Успрымаць як цуд, што я жыву,

Чую галасы бацькоў і руні;

Са здзіўленнем дзён маіх дратву

Пазнаваць у расспяваных струнах;

Дзівавацца каменю й лістку,

Дзівавацца кораню й дажджынцы;

Зноў адчуць, што я на валаску

Над прадоннем спеленых дажынкаў;

Ведаць пэўна, што рука твая

Мне не дасць аб камяні разбіцца.

Як магло са мной такое збыцца?!

Дзівавацца гэтаму ўдвая...

1978

* * *

Вучуся ў дрэў.

У ніцае ракіты —

Глыбей у глебу весці карані,

А у бярозы, восенню акрытай, —

Вяртаць лістотай сонца з вышыні.

Вучуся ў дрэў.

I навучыцца б толькі

Пранесці праз усё маё жыццё

Бясстрашнае такое ж, як у вольхі

Зялёнае і ў лістапад — лісцё.

1972

ЛЮДВІГ ВАН БЕТХОВЕН

Ёсць толькі шлях.

Адзіна ён не здрадзіць.

Няхай жа ён

Прамы і шчасны будзе!

Шчаслівы —

Насуперак бяздоннай беспрытульнасці,

Прамы —

Насуперак неадназначнасці й сумненню.

Ці дзякуючы гэтаму?

Ісці за рэхам, .

Блізкім і загадкавым,

За водгуллем

Бяссмертна-жыватворнай музыкі

Той роднасці, той годнасці, якімі

Жывыя мы, —

Каб потым,

Не дужа рана

I не надта позна,

Якраз у час, каб зразумець, адчуць,

Што пакрываўленая,

Дужая, прыўзнятая

Душа

Усё ж вярнула,

Вярнула людзям ноту іх душы

I гэтым далучылася да водгулля

I роднасці, і годнасці, якімі

Усе жывыя мы:

Бо ноту гэтую

Праўдзівай

Людзі прызналі непаблажліва.

Хай будзе шлях

Прамы і мужны!

1976

ЦВІТУЦЬ ЛУГІ

Калі і як з нябёс вясёлка

Упала тут на мурагі?

Ды разляцеліся асколкі —

Цвітуць лугі, цвітуць лугі!

I гэтак хораша на сэрцы,

I я сама цвіту, цвіту,

I маладую песню вецер

Зрывае з вуснаў на хаду.

I, можа, там, за сінім гаем,

За плынню сонечнай смугі,

Я незнарок цябе спаткаю...

Цвітуць лугі, цвітуць лугі!

1965

НЕСПАКОЙ

У мяне ўсё добра, ціха, ясна.

Гэткі ж ясны і спакойны дзень.

Дык чаму ж, як пры бядзе уласнай,

Штось таемнае душу гняце?

Сонца залівае тратуары

У абдымках густалістых ліп.

Углядаюся ў людскія твары:

Чый жа боль сягоння мне баліць?. .

1971

АГОНЬ УНАЧЫ

Няма святла.

Відаць, абрыў на лініі —

Вятрыска круціць, нібы ашалеў.

Прыклала ноч свае далоні сінія

Да шыб, дрыжачых пад гундосы спеў.

А мне — утульна, нечакана хораша,

Прыціхшы, слухаць буру і сябе,

Ступаць за думкай без шчымлівай горычы,

Як аратай за плугам пры сяўбе.

Ды раптам сэрца працяло трывожнае:

А што, калі з дарогі хто зблудзіў,

Ці проста страшна стала падарожнаму,

Што ў непагадзі ён зусім адзін?. .

Асмалак свечкі леташняй каляднае

Шукаю ў скрынцы вобмацкам хутчэй —